Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2007

Προλήψεις και δεισιδαιμονίες στο χωρίο Σταυρός.

Προλήψεις και δεισιδαιμονίες.
«Οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες, όπως παντού, υπάρχουν κι εδώ, έστω και περιορισμένες::

•Την Πρωτοχρονιά, έχει σημασία η πρώτη συνάντηση αφού βγει κάποιος από το σπίτι, ανάλογα με το πρόσωπο που μπορεί να φέρει γούρι ή καλή τύχη για όλη τη χρονιά.

•Όταν γεννιέται παιδί (συνήθως αρσενικό αν γεννηθεί), ανάβουν φωτιά έξω από την πόρτα για να διώξουν τα κακά πνεύματα - δεν γνωρίζω γιατί αυτό δεν γίνεται όταν γεννηθεί θηλυκό. Από αδιαφορία ίσως; Ή μήπως τα δαιμονικά δεν έχουν δύναμη να βλάψουν τα θηλυκά; Αυτό δεν έχει εξακριβωθεί…

•Όταν ο γεωργός φυτεύει κάτι, δεν πρέπει εκεί να αναφέρεις «κάρβουνα» γιατί τα φυτά δεν θα πιάσουν, δεν θα φυτρώσουν όπως δεν φυτρώνουν και τα κάρβουνα.

•Ο κυνηγός ξεκινώντας με το ντουφέκι στην πλάτη, το ’χει σε κακό κατά τη διαδρομή να τον ρωτήσεις πού πάει. Ενδέχεται να σε βρίσει, γιατί πιστεύει ότι το κυνήγι δεν θα πάει καλά!

•Δίνοντας σαπούνι μια γυναίκα σε μιαν άλλη, αποφεύγει να της το δώσει στο χέρι, πρέπει να το «αποθώσει» κάπου και η άλλη να το πάρει από εκεί.

•Δίνοντας σε κάποιον ένα ποτήρι κρασί, ο άλλος το παίρνει με το ένα χέρι και το μεταφέρει στο άλλο χέρι για να το πιει. Αν το παραλείψει επειδή το ξέχασε ή επειδή δεν το πιστεύει, ο άλλος του το υπενθυμίζει για να τον προφυλάξει, λέγοντάς του: «Άλλαξε το χέρι σου, μη σε καρφώσει» μήπως δηλαδή το κρασί μείνει κατά την κατάποση σε κάποιο σημείο ψηλότερα, κι αυτό θα του δημιουργήσει κάποιο βάρος στο στήθος.

•Το φεγγάρι έχει γιόμωση και λείψη δηλαδή το μεγάλωμα και τη χάση. Η ξυλεία κόβεται στη χάση του φεγγαριού, στη «λείψη» όπως λέγεται, γιατί αν κοπεί με τη γιόμωση τα ξύλα θα καταστραφούν από το σαράκι.

•Αν συναντήσεις παπά, πρέπει να βγάλεις το μαντίλι και να κάμεις έναν κόμπο Αυτό γίνεται γιατί πιστεύουν ότι ο δαίμονας θέλει οπωσδήποτε να βλάψει τον παπά και τον ακολουθεί παντού. Όταν όμως συναντηθείς με τον παπά, είναι ενδεχόμενο ο σατανάς να αφήσει τον παπά και να στραφεί εναντίον σου, σαν πιο εύκολο θύμα. Γι’ αυτό, κάνεις έναν κόμπο στο μαντίλι σου κι έτσι δένει τον σατανά πάνω στον παπά, για να μην μπορεί να σε βλάψει. Ο παπάς όμως προσβάλλεται και αν σε δει να κάνεις κόμπο στο μαντίλι, σε καταριέται λέγοντας: «Να σε τσακίσει», δηλαδή να σε τσακίσει ο διάβολος.

•Τα ξόρκια, πιστεύουν οι πιο πολλοί ότι θεραπεύουν ορισμένες βλάβες που παθαίνει ο άνθρωπος. Δηλαδή το μάτιασμα που είναι θαυμασμός, απέχθεια ή φθόνος για τον άλλο που έχει ματιαστεί και θεραπεύεται με κάποιο ξόρκι που το ξέρουν ελάχιστες γυναίκες.

•Το μάτιασμα είναι περίπου το ίδιο με το βάσκαμα, όμως το βάσκαμα προέρχεται μάλλον από ζήλεια και προλαμβάνεται με το σκόρδο. Κρατώντας σκόρδο επάνω σου, στο χέρι ή στην τσέπη, δεν ματιάζεσαι. Στον κήπο ή σε άλλους εξωτερικούς ωραίους χώρους, τοποθετούν αγριοκρέμμυδα (κρεμμύδες) για να μη βασκαθούν. Σε ολάνθιστα δέντρα ή κληματαριές γεμάτες σταφύλια, τοποθετούν ωραίες κόκκινες κορδέλες.

•Κάποιοι, κάποιες πιστεύουν και στα μάγια που αναθέτουν στις μάγισσες που περιέρχονται κάθε τόσο τα χωριά. Συνήθως πέφτουν θύματα απάτης στις τσιγγάνες, τις οποίες αμείβουν γενναιόδωρα για να τους πουν την τύχη.
Οι μάγισσες τους λένε πράγματα που βγαίνουν αληθινά για τον εξής απλούστατο λόγο. Φτάνοντας οι τσιγγάνες στο χωριό, αναζητούν και βρίσκουν εύκολα κάποιο πρόσωπο με λίγη ή καθόλου αξιοπρέπεια και σοβαρότητα, από το οποίο μαθαίνουν μυστικά σχετικά με κάποια υποψήφια θύματα απάτης ή κάποιους εύπιστους.
Οι τσιγγάνες τότε βρίσκουν τυχαία τάχα το θύμα, που αρχίζουν να του λένε πράγματα που τον αφορούν. Το θύμα πιστεύει ότι η μάγισσα έχει θαυματουργές ικανότητες και αυτό το πληρώνει ακριβά…
… Αυτές περίπου είναι οι προλήψεις και δισειδαιμονίες που επικρατούσαν κάποτε στο χωρίο Σταυρός.»

Αλέξανδρος Ν. Κομιανός - Λίλις 1960.

Δεν υπάρχουν σχόλια: