Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2007

Ο Λιλις για τα Κάλαντα

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ & ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ
Αλεξ. Ν. Κoμιανoύ - Λίλι
Σταυρός 1960

Τα Κάλαντα
«Και εδώ, όπως σε πολλά μέρη του κόσμου, συνηθίζουν να λένε τα Κάλαντα παραμονή Χριστουγέννων, Αγίου Βασιλείου και Θεοφανείων.
Το παλαιό αυτό έθιμο εδώ παρουσιάζει κάποια ιδιομορφία. Τα κάλαντα εδώ τα λέγαν οι μεγάλοι κι όχι τα παιδιά. Λίγες μέρες πριν των εορτών, συγκεντρώνονταν καμιά δεκαριά άτομα καλλίφωνοι κι έκαναν μερικές πρόβες. Κάποιος, ο πιο ειδικός, κανόνιζε τις φωνές. Ποίος το πρίμο, ποίος το σεκόντο, ποίος βαρύτονο και ποιος μπάσο.
Απαραίτητα όργανα: βιολί, μαντολίνο, κιθάρα.
Η έξοδος γινόταν νύχτα πάντα, συνήθως γύρω στις 10 η ώρα, όταν σχεδόν όλοι οι χωρικοί ήταν στα κρεβάτια τους.
Με απόλυτη ησυχία και πειθαρχία παίρναν με τη σειρά τα σπίτια φτάνοντας έξω από την πόρτα στις μύτες των ποδιών και χωρίς μιλιά.
Άρχιζε κάθε στροφή πρώτα το πρίμο (η πρώτη φωνή) μόνος με τα όργανα σιγανά, μελωδικά και κάθε στροφή την επαναλάμβαναν όλοι μαζί με συνοδεία τα όργανα. Η μικρή αυτή χορωδία, έψαλλε, με τις γλυκές σιγανές φωνές και με όση τέχνη τους παρείχαν οι ελάχιστες μουσικές τους γνώσεις.
Με το τελείωμα λέγανε χρόνια πολλά κι αμέσως η πόρτα άνοιγε από μέσα κι ο ιδιοκτήτης του σπιτιού προσκαλούσε να κεράσει τη συντροφιά!
Ζητούσε κάποτε να του παίξουν τα όργανα για να χορέψει αυτός μπροστά ένα χορό για το καλό, και η παρέα έφευγε για άλλο σπίτι. Αυτό γινόταν μόνο σε λίγα σπίτια, τα πιο εύπορα, τα πιο φιλικά. Όμως απαραίτητα έπρεπε σ’ όλα τα σπίτια να πούνε τα κάλαντα. Θα ’ταν άπρεπο σε κάποιο σπίτι να μην τα πούνε. Δεν ήταν όμως υποχρεωτικό σε κάθε σπίτι να μπαίνουν μέσα και να πίνουν. Λεφτά συνήθως δεν έπαιρναν, εκτός κι αν επέμενε ο νοικοκύρης.
Σήμερα, παρ’ όλη την καλή θέληση που υπάρχει για να διατηρηθεί το ωραίο τούτο έθιμο, δυστυχώς τείνει να εκλείψει. Οι παλιότεροι φεύγουν, τη μια γενιά διαδέχεται άλλη, και τα έθιμα σιγά σιγά σβήνουν».

Αλέξανδρος Ν. Κομιανός.

Δεν υπάρχουν σχόλια: